Orta Asya’nın enerji jeopolitiğinde tarihi bir adım daha atıldı. Azerbaycan, Özbekistan ve Kazakistan, bölgesel enerji güvenliğini artırmak ve Avrupa’ya sürdürülebilir enerji akışını sağlamak amacıyla Green Corridor Alliance (Yeşil Koridor İttifakı) adlı çok taraflı bir girişimi resmen kurdu.
İttifak, 29 Temmuz 2025 tarihinde üç ülkenin enerji ve altyapı bakanlıkları arasında imzalanan bir mutabakat zaptı ile duyuruldu. Proje, yalnızca teknik bir altyapı girişimi değil, aynı zamanda Avrupa Birliği’nin enerji çeşitliliği politikası ile de doğrudan örtüşen, stratejik boyutta bir enerji koridorunun inşasını öngörüyor.
Hazar Denizi Altından Avrupa’ya: 400 km’lik Deniz Altı Enerji Hattı
İttifakın ilk aşamasında, Kazakistan kıyılarından başlayan ve Azerbaycan’ın Bakü limanına uzanan yaklaşık 400 kilometrelik bir deniz altı enerji kablosunun döşenmesi planlanıyor. Bu kablo, Hazar Denizi’nin zorlu coğrafyasına rağmen Avrupa’ya iletilecek yenilenebilir enerji akışının omurgasını oluşturacak.
Enerji, öncelikli olarak güneş ve rüzgar kaynaklarına dayalı olacak şekilde Özbekistan’ın Karakalpakistan bölgesi ve Kazakistan’ın Mangistau bölgesindeki yeni nesil enerji santrallerinden sağlanacak. Azerbaycan üzerinden Gürcistan ve Karadeniz hattı aracılığıyla Romanya ve Macaristan gibi AB ülkelerine aktarılması hedefleniyor.
Temiz Enerji, Temiz Gelecek: “Karbon Nötr” Vizyonu
Green Corridor Alliance, yalnızca ekonomik değil aynı zamanda çevresel bir dönüşüm projesi olarak lanse ediliyor. İttifaka dahil ülkeler, bu proje ile 2030 yılına kadar toplam enerji ihracatlarının %40’ını karbon nötr kaynaklardan sağlamayı taahhüt etti.
Özellikle Özbekistan, son yıllarda artan enerji talebine karşılık çevreci politikaları ön plana çıkaran bir rota çizmişti. Bu proje, ülkenin uluslararası arenada yeşil enerji üreticisi olarak pozisyon almasını da güçlendirecek.
Stratejik İş Birliği ve Batı’ya Açılan Kapı
Proje, sadece enerji değil, bölgesel istikrar ve ekonomik bütünleşme açısından da önem taşıyor. Azerbaycan’ın Trans-Hazar bölgesindeki lojistik gücü, Kazakistan’ın enerji rezervleri ve Özbekistan’ın üretim kapasitesi, bu hattı sadece bir kablo değil, bir jeopolitik köprü haline getiriyor.
Ayrıca Avrupa Komisyonu yetkilileri, projeyi “AB’nin Rusya dışında enerji tedarik yollarını çeşitlendirmesi açısından kritik” olarak değerlendiriyor. Bu da Green Corridor Alliance’ın yalnızca bölgesel değil, küresel enerji diplomasisinde yeni bir dönem başlattığını gösteriyor.
Kaynak : asiatimes.com
